Van A naar Beter: drie ontwikkelingen voor duurzamer transport
De overhand van fossiele brandstoffen maakt duidelijk dat we nog een lange weg te gaan hebben richting duurzamer transport. In 2024 reed nog steeds 96 procent van de nieuwe vrachtwagens in de Europese Unie op diesel. Ondanks deze cijfers leidt toenemende regelgeving en een groeiende focus op duurzaamheid binnen de logistieke sector tot een verschuiving naar groenere oplossingen. Amanda Rasch, Managing Director Benelux bij DKV Mobility, licht toe hoe deze transitie langzaam maar zeker vorm krijgt aan de hand van drie ontwikkelingen.
1. Elektrificatie verandert de logistieke keten
De overgang naar duurzame alternatieven, zoals elektrificatie en waterstof, zal uiteindelijk de standaard worden in de transportsector, maar zo’n verandering gebeurt niet van vandaag op morgen. Zeker niet zolang nieuwe vrachtwagens met dieselmotoren nog verkocht mogen worden. De transitie vraagt om een grondige herstructurering van de hele logistieke keten. Elektrische vrachtwagens vragen bijvoorbeeld niet alleen om de juiste voertuigen, maar ook om een slimme planning van laadtijden en -locaties, een betrouwbare laadinfrastructuur en innovatieve oplossingen om overbelasting van het stroomnet te voorkomen. Deze veranderingen leiden tot een verschuiving in het beheer van wagenparken, waarbij fleetmanagers nieuwe verantwoordelijkheden krijgen. Naast het plannen en coördineren van voertuigen, worden ze ook strategische energiemanagers die verantwoordelijk zijn voor de energie inkoop en het beheer. Ze moeten ervoor zorgen dat er altijd voldoende stroom beschikbaar is, zelfs tijdens piekmomenten wanneer de vraag het aanbod overstijgt.
2. Voordelen elektrische en waterstof vrachtwagens worden duidelijk
Ondanks de veranderingen die elektrificatie met zich meebrengt, bieden elektrische vrachtwagens flinke voordelen. Vooral binnen stadslogistiek. Deze voertuigen stoten geen schadelijke gassen uit, waardoor ze ideaal zijn voor het gebruik in stedelijke gebieden met zero-emissiezones. Vanaf 1 januari dit jaar worden in 14 Nederlandse gemeenten alleen nog uitstootvrije bestelauto’s en vrachtwagens toegelaten in deze binnensteden. Met een actieradius van 300 tot 500 kilometer zijn ze bovendien geschikt voor regionale leveringen, zonder dat ze vaak hoeven op te laden.
De nieuwste generatie elektrische vrachtwagens worden steeds beter inzetbaar, niet alleen regionaal maar ook nationaal en zelfs internationaal. Dankzij een grote batterijcapaciteit en een steeds uitgebreider laadnetwerk zijn langere afstanden haalbaar. Waterstof biedt ook een veelbelovend alternatief, met snelle tanktijden en een grote actieradius. Toch blijven de hoge investeringen en beperkte beschikbaarheid van waterstoftankstations uitdagingen. Biobrandstoffen en LNG kunnen op korte termijn al bijdragen aan het verminderen van CO2-uitstoot. Uiteindelijk zal waarschijnlijk een mix van elektrische, waterstof- en biobrandstofvrachtwagens ontstaan. Welke oplossing het meest geschikt is, zal afhangen van transportbehoeften, beschikbare energievorm en de afstanden die afgelegd moeten worden.
3. Kosten verduurzaming delen in de keten
Hoewel er positieve ontwikkelingen zijn, zoals concrete duurzame oplossingen voor zowel korte als lange afstanden en een groeiend bewustzijn in de sector, blijft de kostenverdeling achter. Transporteurs dragen nog altijd het grootste deel van de lasten. Denk aan de hoge aanschafprijs van elektrische vrachtwagens en de investeringen in laadinfrastructuur. Deze ongelijk verdeelde kosten in de keten vertragen niet alleen de transitie naar duurzamer transport, maar maken het voor sommige bedrijven zelfs onhaalbaar. Om de overgang haalbaar te houden is samenwerking nodig tussen de verschillende schakels in de keten. Overheden kunnen hierin ook een rol spelen door bijvoorbeeld subsidies of belastingvoordelen te bieden aan bedrijven die gezamenlijk investeren in duurzamere transportoplossingen.
Voor verduurzaming is het belangrijk dat bedrijven stappen zetten, groot of klein. Dit betekent niet dat er meteen een elektrische of waterstofvrachtwagen hoeft te worden aangeschaft. Verduurzaming kan al starten met gesprekken over gedeelde verantwoordelijkheden binnen de keten en kleine aanpassingen, zoals het overstappen van diesel op HVO-diesel. Ook is het verstandig om vooruit te kijken naar toekomstige uitdagingen zoals de beschikbaarheid van stroom op laadlocaties. Bedrijven die nu beginnen, zijn beter voorbereid op de eisen van morgen.